Görünmeyen

Çok sevgili kitap okuyan anneler,

Bu sefer bahsedeceğimiz kitap 4. Kitap Kafe buluşması için okuduğumuz “Amerika’nın en görkemli yaratıcı yazarlarından biri” diye haklı şöhreti olan, absürdizm ve varoluşçuluğun en büyük temsilcilerinden Paul Auster’ın çooook sıra dışı romanı; Görünmeyen… Hatta o kadar sıra dışı ki; etkinlik kitabımız olmasaydı, içimin bulanmasından 128. ve 129. sayfalarını okuyamadığım için neredeyse yarım bırakacaktım. Ama herkeste aynı etkiyi yapmadığını söyleyebiliriz.

Fakirce bir çocukluk geçiren Auster, çevirmen amcasının bıraktığı kitapları okuyarak, şiirler yazarak ve sonrasında da babasının ölümü üzerine aldığı mirasla zaten geçimini zor sağladığı işleri bırakarak yazarlık yapmaya başladı. İngiliz, Fransız ve İtalyan edebiyatı üzerine eğitim alan Auster, hayata dair anlam arayan karakterler ve tesadüfi olayların bir anda değiştirdiği hayatlar yazdı. Yirmiye yakın yayın evinden tanınmamış olduğu ve karmaşık üslubu yüzünden ret cevabı aldı.

Kitabın üç bölümünde üç değişik şahıs (ben, sen, o) ağzıyla yazılmış kitap edebi anlamda çok cazipti. Kitabın konusu da çok sıra dışı; üniversite öğrencisi Adam Walker bir partide profesör Rudolf Born ve sevgilisi Margot ile tanışır ve karmaşık ilişkiler zinciri başlar. Profesörün cinayet işlediğine de tanık olan Walker toplum içinde saygın yeri olan insanların iç dünyalarında ne kadar kötü olabileceklerini sorgulayıp durur. Bir taraftan da kendisinin kimseye zararı olmayan ama yasaklı, bütün değer yargılarına ve ahlaka aykırı bir şey yaşamasını da sorgular. Bu da okuyanlara sürpriz olsun 🙂

Çok heyecanla ilerleyen kitap, son sayfalarında hiç bir şey aydınlanmadan, sadece kapitalizme gönderme yapılarak bitti. Kitabın sonu benim için hayal kırıklığı oldu. Sanki bitmemiş gibi. Ben sonunda soru işaretleri ve yorumu bize bırakan kitapları seviyorum ama ıı ıhh bu bir değişik olmuş ? Kendisine bu soru sorulan Auster’ın cevabı ise: “Ben de okuyucunun bildiğinden fazlasını bilmiyorum.” olmuş. ?

10 civarında kitabını okuduğum ve sevdiğim yazarlardan birisi olan Auster’ın kitaplarında en az sevdiğim iki kitabından birisi Görünmeyen oldu. İlk defa Auster okuyacaklara başlangıç önerim Görünmeyen olmazdı. Kitaptan bir kaç alıntı yapar ve çok uzayan yazımı bitiririm:

“Ne var ki, tahminlerle gerçekler her zaman örtüşmüyor ve bir şeyin olası görünmemesi, hiç olmayacak anlamına gelmiyor.”

“Hayat, oyalanmakla vakit kaybedilemeyecek kadar kısa.”

“Bu şekilde harekete geçememek, yaptığım en kınanacak şeydi, insan olabilme çabamın dibe vurduğu noktaydı. Bu davranışım, sadece bir katilin elini kolunu sallaya sallaya gezmesini sağlamıyor, aynı zamanda kendi ahlaki zaaflarımla yüzleşmeye, hiçbir zaman sandığım kişi olmadığımı, sandığımdan daha kötü, daha güçsüz, daha korkak olduğumu kabullenmeye zorluyordu beni.”

“Bir şeyi yanlış yere koyarsan, hala koyduğun yerde-büyük olasılıkla burnunun dibinde- durduğu halde sonsuza kadar kaybolabilir.”